Tào Tháo (
chữ Hán: 曹操;
155 –
220),
biểu tự Mạnh Đức (孟德),
tiểu tự A Man (阿瞞) là một
nhà chính trị, nhà quân sự và còn là một nhà thơ nổi tiếng cuối thời
Đông Hán trong
lịch sử Trung Quốc. Ông là người đặt cơ sở cho thế lực quân sự cát cứ ở
miền Bắc Trung Quốc, lập nên chính quyền
Tào Ngụy thời
Tam Quốc. Ông được
con trai truy tôn là
Thái Tổ Võ Hoàng đế (太祖武皇帝)
[2].Tào Tháo là người đã có công lớn trong việc dẹp loạn
Khăn Vàng và
Đổng Trác, đánh bại lần lượt các chư hầu như
Lữ Bố,
Viên Thiệu để thống nhất phương bắc nhưng lại thất bại khi tiến xuống phía nam vì gặp phải sự kháng cự của liên minh
Tôn -
Lưu, chấm dứt khả năng thống nhất đất nước khi ông còn sống. Tuy nhiên, hình ảnh về ông không được các nhà nho học ưa thích và thường được mang ra làm biểu tượng cho sự dối trá, vô liêm sỉ.
[3] Ông còn là một
nhà thơ xuất sắc
[4]. Ông và hai con trai
Tào Phi,
Tào Thực được đời sau gọi là Tam Tào, cùng với nhóm
Kiến An thất tử và nữ sĩ
Thái Diễm hình thành nên trào lưu mới trong văn học
thời Hán mạt, gọi chung là
Kiến An phong cốt.Hành động "Phụng thiên tử để lệnh chư hầu", "quyền thần đoạt ngôi" của ông đã tạo ra một tiền lệ mới cho hàng loạt những đế vương khai quốc đời sau học theo, điển hình và thành công nhất là cha con
Tư Mã Ý,
Lưu Tống Vũ Đế Lưu Dụ,
Tùy Văn Đế Dương Kiên... Hành động này không chỉ ảnh hưởng đến Trung Quốc phong kiến tương lai mà còn ảnh hưởng đến các nước đồng văn như
Việt Nam hay
Nhật Bản. Vì vương triều Tào Ngụy của Tào Tháo vẫn chưa hoàn thành được đại nghiệp thống nhất nên trong mắt
Nho giáo truyền thống ông chỉ là kẻ gian tặc thoán nghịch. Trong gần 2000 năm qua, hình tượng Tào Tháo là một chủ đề gây nhiều tranh cãi nhất trong
lịch sử Trung Quốc. Hầu hết đánh giá của dân gian thời phong kiến về Tào Tháo là tiêu cực, một phần là do ảnh hưởng từ tiểu thuyết "
Tam Quốc diễn nghĩa" vốn có xu hướng thiên vị nhà
Thục Hán, phần khác là do chính những hành vi tàn nhẫn mà Tào Tháo gây ra (tiêu biểu là vụ thảm sát hơn 10 vạn dân thường ở Tứ Thuỷ, tự tay giết oan cả nhà
Lã Bá Sa, hại chết thần y
Hoa Đà). Tuy nhiên kể từ thế kỷ 20, các học giả đã có nhìn nhận công bằng hơn về Tào Tháo, cả về những thành tựu lẫn khuyết điểm của ông.